Γενετικά Τροποποιημένα Τρόφιμα

Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα Γενετικά Τροποποιημένα Τρόφιμα, ώστε να τα αποφύγουμε;

Στην Ευρώπη ο "πόλεμος" για την επικράτηση ή όχι των ΓΤΤ στα ράφια και στις καλλιέργειες μαίνεται ακόμα. Από την μια στέκονται οι εταιρείες που προωθούν τα μεταλλαγμένα και το πολιτικό λόμπι που τις υποστηρίζει και από την άλλη οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, τα κινήματα των καταναλωτών, οι συνειδητοποιημένοι αγρότες και οι υπουργοί γεωργίας πολλών χωρών. Υπάρχει ήδη η υποχρέωση των βιομηχανιών τροφίμων να αναγράφουν πάνω στη συσκευασία ότι το προϊόν περιέχει ΓΤΤ μόνο όμως αν το ποσοστό του ξεπερνά το 1%. Η υποχρέωση δεν έχει εφαρμοστεί σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. και δεν έχουν εγκατασταθεί ακόμα οι σχετικοί έλεγχοι στην αγορά. Ωστόσο εξακολουθεί να είναι πιο εύκολο να βρεις στα ευρωπαϊκά ράφια μη γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, καθώς οι ανησυχίες των καταναλωτών έχουν επηρεάσει σε ένα βαθμό την βιομηχανία η οποία αποφεύγει την εκτεταμένη χρήση τους.

Ως καταναλωτής, ένας τρόπος να εκφράσετε την αντίδρασή σας σε αυτούς τους μη ελεγμένους, πειραματικούς οργανισμούς είναι να μην αγοράζετε γενετικά τροποποιημένα προϊόντα, κάτι που δεν είναι πολύ εύκολο, αν αναλογιστεί κανείς το βαθμό στον οποίο αυτά τα προϊόντα έχουν ήδη διεισδύσει στην αγορά.Υπάρχουν, ωστόσο, αρκετοί τρόποι να μειώσετε τις πιθανότητες να καταναλώσετε γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα - αν ξέρετε πού να κοιτάξετε.

Πρώτος τρόπος:
Αγοράστε βιολογικά προϊόντα

Σήμερα, η κατανάλωση βιολογικών προϊόντων είναι ο καλύτερος τρόπος για να είστε σίγουροι ότι το φαγητό σας δεν έχει τροποποιηθεί γενετικά. Κατά κανόνα, ένα προϊόν που έχει πιστοποιηθεί ως βιολογικό πρέπει:

- Να μην περιέχει κανέναν γενετικά τροποποιημένο οργανισμό

- Να μην έχουν χρησιμοποιηθεί χημικά παρασιτοκτόνα και λιπάσματα κατά τη διαδικασία παραγωγής

- Να καλλιεργούνται σε αγροκτήματα με ασφαλή απόσταση από συμβατικές καλλιέργειες

- Αν είναι ζωικό προϊόν (κρέας, αυγά, γάλα κ.ά.) να προέρχεται από ζώα που τρέφονται με φυτικής προέλευσης, βιολογικής γεωργίας ζωοτροφές χωρίς χρήση αντιβιοτικών, επιταχυντών ανάπτυξης ή άλλων παρόμοιων φαρμάκων.

Πρέπει να έχουμε υπόψη ότι αν η καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων φυτών επικρατήσει στην Ευρώπη, η εξάπλωση γενετικά τροποποιημένων σπόρων και γύρης θα είναι μη ελέγξιμη. Ακόμα και βιολογικά προϊόντα θα είναι πιθανό να έχουν μολυνθεί από γενετικά τροποποιημένες ουσίες που μεταφέρονται με τον αέρα ή διάφορα έντομα όπως οι μέλισσες.

Δεύτερος τρόπος:
Αποφύγετε τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα

Το 70% περίπου των βιομηχανοποιημένων τροφίμων περιέχουν γενετικά τροποποιημένα συστατικά και οι κατασκευαστές τους συχνά δεν γνωρίζουν αν τα προϊόντα τους έχουν γενετικά τροποποιημένες ουσίες. Τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα είναι ακατάλληλα για την ανθρώπινη υγεία για πολλούς λόγους: συχνά περιέχουν υδρογονομένα λιπαρά, ακρυλαμίδη και είναι μικρής θρεπτικής αξίας. Επομένως, η αποφυγή τους δεν θα βοηθήσει μόνο στο να μειώσετε την κατανάλωση γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, αλλά θα ωφελήσει πολλαπλά και την υγεία σας.

Τρίτος τρόπος:
Διαβάστε καλά τις ετικέτες

Σε κάθε περίπτωση μπορείτε να συμβουλευτείτε τον, διαρκώς ενημερωμένο, οδηγό αγοράς για τα μεταλλαγμένα της ελληνικής αγοράς που δημοσιεύει η Greenpeace. Μην αποφεύγετε να ρωτάτε τους εμπόρους και τις βιομηχανίες (όλες έχουν ειδικές τηλεφωνικές γραμμές) για την πιθανότητα να χρησιμοποιούν γενετικά τροποποιημένα συστατικά στα προϊόντα τους.

Το μεγαλύτερο ποσοστό σπόρων γενετικής μηχανικής αποτελείται από γενετικά τροποποιημένους κόκκους σόγιας και αραβοσίτου που εισάγονται από τις Η.Π.Α. και αλλού. Αν στην ετικέτα ενός προϊόντος υπάρχει κάποιο από τα παρακάτω συστατικά τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι προέρχεται από γενετικά τροποποιημένο αραβόσιτο ή σόγια, εκτός εάν αναφέρεται ως πιστοποιημένης "βιολογικής γεωργίας" ή ως "μη γενετικά τροποποιημένο".

Παράγωγα αραβοσίτου (καλαμπόκι)

Καλαμποκάλευρο (κορν φλάουερ)
Βύνη
Εκχύλισμα βύνης
Σορβιτόλη
Άμυλο
Δεξτρίνη
Φρουκτόζη και σιρόπι φρουκτόζης (εκτός εάν δεν προέρχεται από καλαμπόκι)
Μπέικιν πάουντερ
Γλουταμινικό μονονάτριο
Μόνο- και διγλυκερίδια λιπαρών οξέων
Τροποποιημένο άμυλο
Βιταμίνες (όπου δεν διευκρινίζεται ότι δεν προέρχονται από καλαμπόκι)
Αμυλοσιρόπι
Σιρόπι βύνης
Μαλτοδεξτρίνη
Ζάχαρη άχνη

Παράγωγα Σόγιας

Ψωμί με αλεύρι σόγιας
Σάλτσα σόγιας
Τόφου (είδος τυριού από γάλα σόγιας)
Ζύμες με αλεύρι σόγιας
Ποτά από σόγια
Λεκιθίνη ή λεκιθίνη σόγιας
Μαργαρίνη
Φυτική πρωτεΐνη (συνήθως σόγιας, ως υποκατάστατο κρέατος)
Απομονωμένη πρωτεΐνη σόγιας ή απομονωμένη πρωτεΐνη
Πάστες τύπου «miso»
Σάλτσες «τεριγιάκι»
«Τεπέ» (σφιχτό κέικ από καλλιεργημένη σόγια)
«Σόγιου» (τύπος σάλτσας σόγιας)
«Ταμάρι» (τύπος γιαπωνέζικης σάλτσας σόγιας)
Πολλά αντικολλητικά σπρέι έχουν ως βάση λεκιθίνη σόγιας
Μαγιονέζες και σος για σαλάτες μπορεί επίσης να περιέχουν λεκιθίνη.

Όπως βλέπετε, υπάρχουν πάρα πολλά προϊόντα που είναι πιθανό να περιέχουν γενετικά τροποποιημένα παράγωγα σόγιας ή αραβοσίτου (ή γενετικά τροποποιημένα φυτικά έλαια):

Βρεφικές κρέμες
Δημητριακά
Μαγιονέζα
Σοκολάτα
Πατατάκια
Παγωτό
Ταμάρι (τύπος γιαπωνέζικης σάλτσας σόγιας)
Τοματοχυμός
Αλκοόλ
Φυστικοβούτυρο
Σος για σαλάτες
Χάμπουργκερ και χοτ-ντoγκ
Κράκερ
Ζαχαρωτά
Μπιφτέκια για χορτοφάγους
Παγωτό γιαούρτι
Σάλτσα σόγιας
Πρωτεΐνη σε σκόνη
Βανίλια
Εμπλουτισμένα αλεύρια και ζυμαρικά
Ψωμί*
Μαργαρίνη
Μπισκότα
Τηγανιτό φαγητό
Υποκατάστατα κρέατος
Τόφου
Τυρί σόγιας
Μπέικιν πάουντερ
Ζάχαρη άχνη

Γενετικά τροποποιημένα μπορεί επίσης να είναι και άλλα προϊόντα όπως καλλυντικά, σαπούνια, απορρυπαντικά, σαμπουάν και αφρόλουτρα.

Εκτός από τον αραβόσιτο και τη σόγια, άλλα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, που εισάγονται από τις Η.Π.Α. και αλλού, είναι το βαμβάκι, η ελαιοκράμβη, κάποια είδη κολοκύθας και η παπάγια.

* Μερικά προϊόντα αρτοποιίας, όπως ψωμί ή βουτήματα, μπορεί να περιέχουν καλαμποκάλευρο ή παράγωγα αραβοσίτου ή σόγιας. Ρωτήστε στον φούρνο αν το «χωριάτικο» ψωμί που αγοράζετε περιέχει καλαμποκάλευρο ή βελτιωτικά παράγωγα αραβοσίτου και σόγιας και αν γνωρίζουν αν είναι γενετικά τροποποιημένα ή όχι. Πιθανότατα δεν θα έχουν ιδέα…

Το παραπάνω κείμενο βασίστηκε σε ανάλογο άρθρο των Dr. Joseph Mercola και Rachael Droege, από το www.mercola.com. Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, σε έρευνα που έγινε στις ΗΠΑ, μόνο ένας στους τέσσερις Αμερικανούς δήλωσε ότι έχει καταναλώσει γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα. Ωστόσο, αν επιλέξουμε τυχαία ένα οποιοδήποτε προϊόν από τα ράφια ενός καταστήματος τροφίμων, οι πιθανότητες να περιέχει γενετικά τροποποιημένα συστατικά αγγίζουν το 70%. Είναι βέβαιο πως αν οι Αμερικανοί που ρωτήθηκαν, ήταν ενήμεροι για τα παραπάνω στοιχεία, το αποτέλεσμα της έρευνας θα ήταν διαφορετικό. Στις Η.Π.Α. όμως δεν υπάρχει ενημέρωση για τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα και οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν γνωρίζουν ότι τα καταναλώνουν, γιατί οι ετικέτες που υποδηλώνουν ότι το προϊόν είναι γενετικά τροποποιημένο δεν είναι υποχρεωτικές. Μία δημοσκόπηση όμως του ABC News αποκάλυψε ότι το 92% των Αμερικανών επιθυμεί την υποχρεωτική ύπαρξη αναγνωριστικής ετικέτας στα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα.